[ Viêm da tiết bã ] : Nguyên nhân là gì , triệu chứng , cách chữa !

Tham vấn y khoa : Bác sĩ Hà Mạnh Vĩ

Ngày cập nhật :12/10/2022

Viêm da tiết bã hay viêm da dầu là một bệnh da liễu khá thường gặp với khoảng 2 – 5% dân số thế giới mắc. Bệnh được đánh giá là khó điều trị, thường dai dẳng và dễ tái phát. Hiểu được nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị đúng là những nội dung vô cùng quan trọng để dứt điểm bệnh này.

Viêm da tiết bã là gì?

Viêm da tiết bã là một bệnh lý da liễu có tính chất mãn tính, thường đặc trưng bởi tình trạng xuất hiện các mảng hồng ban bong tróc tại vùng da hay tiết bã nhờn như mũi má, mang tai, chân mày, da đầu hoặc vùng da trước ngực, vùng da lưng. Trong một số trường hợp, bệnh cũng có thể xuất hiện tại các vùng da dày và khô khác trên cơ thể.

Cũng giống như viêm da cơ địa, căn bệnh da liễu này có tính phổ biến, có thể gặp trên nhiều đối tượng. Bệnh này có thể khởi phát từ khi ở độ tuổi nhũ nhi với đặc trưng da đầu có nhiều vảy (dân gian gọi là cứt trâu). Bệnh thường bùng phát mạnh hơn trong độ tuổi từ 18 – 40 tuổi (tỷ lệ nam giới mắc cao hơn). Bệnh hiếm khi gặp trong độ tuổi thiếu niên, trước dậy thì và sau 40 tuổi thì tỷ lệ mắc bệnh có xu hướng giảm đi và chỉ gặp ở nam.

Dấu hiệu viêm da tiết bã

Bệnh thường có diễn biến từ từ với một số biểu hiện dễ dàng nhận biết như sau:

• Cảm giác ngứa: Đa số người bệnh viêm da tiết bã không có cảm giác ngứa. Tuy nhiên, cũng có một số người có cơ địa nhạy cảm thì sẽ bị ngứa ngáy ở mức độ nhẹ đến vừa. Cảm giác ngứa có thể tăng lên khi thời tiết nóng khiến cơ thể bị tăng tiết mồ hôi.
• Tổn thương da: Vùng da mắc bệnh thường có màu đỏ cam, bên trên có một lớp vảy màu trắng, có thể là vảy khô hoặc lẫn bã nhờn. Các sẩn vảy da có thể nhìn rõ bờ. Tổn thương ở vùng da lưng, da ngực có thể có hình dạng đồng xu, nhìn đa cung, hình nhẫn dễ nhầm lẫn với bệnh nấm da. Tổn thương ở kẽ tai thường có vết nứt, vệt dát màu đỏ, ở ống tai thường xuất hiện tổn thương màu đỏ dễ nhầm lẫn với bệnh nấm ống tai.
• Tổn thương trên vùng da khác: Nếu có tổn thương ở da đầu, mí mắt, lông mày thì thường lộ rõ các vảy da dính có màu màu bạc trắng. Nếu trên hai má thì tổn thương hình cánh bướm.

Một số vùng da dễ bị mắc bệnh là: Da nách, da bẹn, da ở kẽ mông, vùng da gấp dưới vú, kẽ mũi, rìa trán, giữa hai lông mày…

Xem thêm : [ Viêm da cơ địa nên ăn gì và kiêng ăn gì ] 5 Loại thực phẩm tốt !

Bệnh viêm da tiết bã có tự hết không, có chữa được không?

Bản chất của bệnh viêm da dầu là một bệnh không có tính lây nhiễm nhưng nó thường tồn tại dai dẳng, dễ mắc lại nhiều lần. Đặc biệt, người có tiền sử mắc bệnh lý về thần kinh hay có hệ miễn dịch suy yếu thì dễ mắc bệnh này hơn.

Việc điều trị bệnh viêm da tiết bã thường được đánh giá là khá khó khăn và trường hợp bệnh tự hết là điều không thể có trong thực tế. Tình trạng bệnh nặng nhẹ thường sẽ phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe, sức đề kháng và cơ địa của người bệnh.

Bệnh viêm da tiết bã có thể tái phát thành nhiều đợt, nhiều lần trong đời. Thông thường, mỗi đợt tái phát sẽ thường kéo dài trong vài tuần hoặc một vài tháng. Bệnh có xu hướng bùng phát và trầm trọng hơn khi thời tiết hanh khô, đặc biệt là trong mùa thu và mùa đông.

Viêm da dầu không chỉ gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, sự tự tin và chất lượng sống của người bệnh mà nó còn sinh ra nhiều triệu chứng khó chịu.

Theo các bác sĩ da liễu, vì viêm da tiết bã là một bệnh tự miễn của viêm da dị ứng, cơ thể người bệnh tự sản sinh ra lại các kháng thể để chống lại những tế bào có sẵn nên hiện nay chưa có thuốc đặc trị. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể được đẩy lùi, giải quyết được cơ bản các triệu chứng, phục hồi tình trạng da, ngăn chặn tái phát trong thời gian dài nếu được điều trị đúng cách và người bệnh tuân thủ các nguyên tắc trong sinh hoạt theo chỉ dẫn.

Nguyên nhân viêm da tiết bã nhờn

Theo nhiều tài liệu chuyên khoa da liễu, hiện nay, nguyên nhân gây bệnh chưa được xác định chính xác là do đâu. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có một số yếu tố có tính quyết định hoặc góp phần gây bệnh này.

Theo đó, bênh viêm da tiết bã thường xảy ra nếu như quá trình cần thiết để tái tạo da dầu vì một lý do nào đó mà bị rút ngắn đi. Điều này sẽ gây ra việc các tế bào ở lớp sừng bị bong tróc nhanh hơn bình thường. Khi việc này xảy ra, các tế bào kết dính lại với nhau và tạo thành các vảy mà mắt thường chúng ta có thể nhìn thấy.

Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng tình trạng viêm da dầu có mối liên quan mật thiết đến lượng bã nhờn. Việc này được thể hiện đặc biệt rõ khi người bệnh ở độ tuổi thanh thiếu niên, người trưởng thành.

Một số ý kiến cũng ghi nhận việc hoạt động mạnh của tuyến bã cùng với những ảnh hưởng của hormon đối với sự phát triển của bệnh viêm da tiết bã. Chính tỷ lệ nam giới mắc nhiều hơn so với nữ là một trong những bằng chứng cho thấy sự ảnh hưởng của hormon androgen đến hoạt động tiết bã của các nang lông.

Ngoài ra, một số yếu tố nguyên nhân khác cũng được ghi nhận là:

• Do nấm Malassezia: Đây là một loại nấm da xuất hiện trong quá trình da tiết bã nhờn. Ở người mắc bệnh viêm da tiết bã có ghi nhận việc phát triển mạnh mẽ của loại nấm này. Khi loại nấm này được kết hợp với những vi khuẩn có hại trong môi trường sống nó sẽ làm trầm trọng hơn tình trạng viêm da dầu.
• Tình trạng da mất nước: Thường liên quan đến yếu tố độ ẩm không khí giảm xuống thấp trong những thời điểm giao mùa.
• Thần kinh: Người hay bị stress, người bị mất cân bằng tâm sinh lý, người mắc bệnh Parkinson thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.
• Điều kiện sinh hoạt: Môi trường sinh hoạt thiếu vệ sinh hay bản thân việc vệ sinh cá nhân không được chú trọng sẽ góp phần làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da tiết bã.
• Yếu tố di truyền: Bệnh có thể được di truyền từ mẹ sang con, đặc biệt khi người mẹ bị suy giảm nội tiết tố.
• Một số yếu tố khác: Dinh dưỡng thiếu cân bằng, lạm dụng bia rượu, người bị thừa cân – béo phì, người mắc bệnh gây suy giảm miễn dịch (HIV).

Xem thêm : 5+ Cách chữa viêm da cơ địa bằng đông y tại nhà hiệu quả tốt !

Cách điều trị viêm da tiết bã tận gốc

Việc chữa trị cần căn cứ trên từng trường hợp bệnh nhân cụ thể. Khi có các biểu hiện của bệnh thì bạn nên đến các cơ sở y tế để thăm khám, nhờ đó sẽ được các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất.

Thông thường, các bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc bôi, dầu gội đặc trị, kem dưỡng ẩm. Cụ thể:

• Các thuốc giúp có tác dụng giúp bong vảy da, loại bỏ các mảng vảy da dư thừa do viêm da tiết bã. Thông thường, trong thành phần của các loại thuốc này thường chứa acid salicylic, urea, acid lactic hoặc propylene glycol…
• Một số loại thuốc có tác dụng kháng nấm tại chỗ, ví dụ như: Ketoconazol hoặc thuốc ciclopirox (chúng có thể được điều chế ở dạng kem bôi hoặc có trong dầu gội đầu chuyên dụng). Trường hợp một số chủng nấm Malassezia có thể kháng lại thuốc chống nấm thì cần thay thế bằng selenium sulphit hoặc kẽm pyrithion.
• Thuốc giảm viêm: Thường sử dụng Corticosteroid (loại nhẹ) tại chỗ, sử dụng trong thời gian tối đa 3 tuần. Corticosteroid có thể giúp ích trong giai đoạn bệnh viêm da tiết bã bùng phát mạnh.

• Thuốc có tác dụng ức chế calcineurin tại chỗ: Ví dụ mỡ tacrolimus hoặc kem pimecrolimus. Thường được chỉ định khi cần dùng ở vùng da mặt do những thuốc này thường ít tác dụng phụ hơn.
• Thuốc tetracyclin, itraconazole dùng đường uống, một số loại kháng sinh khác: Được chỉ định nếu trường hợp bệnh nặng.

Chữa viêm da tiết bã bằng bài thuốc đông y

Đông y chú trọng vào điều trị cả trong lẫn ngoài, giải quyết tận gốc căn nguyên gây bệnh, loại bỏ triệu chứng và chăm sóc da bằng thảo dược. Chính Vì vậy, chữa viêm da tiết bã bằng thảo dược đông y chiếm ưu thế hơn so với việc điều trị bằng tây y.

Các bài thuốc Đông y kế thừa từ tinh hoa Y học cổ truyền được cải tiến, làm mới thông qua công trình nghiên cứu hiện đại là liệu pháp đặc trị viêm da tiết bã hiệu quả nhất hiện nay. Thuốc Đông y thế hệ mới không chỉ nổi bật ở tính hiệu quả mà còn vượt trội về độ an toàn, không tác dụng phụ và khả năng trị rộng.

Trong số rất nhiều các bài thuốc được làm mới mang lại hiệu quả vượt bậc đó không thể không nhắc đến Thanh bì Dưỡng can thang – Thành quả nghiên cứu đến từ Trung tâm Nghiên cứu & Ứng dụng Thuốc dân tộc đơn vị khám chữa bệnh bằng YHCT hàng đầu. Bài thuốc được VTV2 Đài Truyền hình Việt Nam giới thiệu trong chương trình Sống khỏe mỗi ngày là giải pháp hoàn chỉnh cho các bệnh viêm da.

Xem chi tiết bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang được VTV2 giới thiệu:

Bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang nổi bật với công thức duy nhất và độc quyền, kết hợp cùng lúc 3 chế phẩm với nguyên tắc “trong ẩm – ngoại đồ” (trong uống – ngoài bôi). Trong đó:

Thuốc uống đặc trị bệnh từ bên trong

Thành phần: Tang bạch bì, kim ngân hoa, bồ công anh, kinh giới, hạ khô thảo, sinh địa, khổ sâm… cùng nhiều vị thuốc khác.

Công dụng: Giải độc, thanh nhiệt, mát gan, tiêu viêm, tăng cường chức năng gan, thận, điều tiết lượng dầu thừa, đào thải độc tố là căn nguyên gây viêm da dầu ra khỏi cơ thể. Khi căn nguyên được loại bỏ, các triệu chứng ngưng phát tác, tổn thương lành dần và khỏi hẳn, ngăn tái phát.

Thuốc ngâm rửa loại bỏ triệu chứng bên ngoài

Thành phần: Lá trầu không, Ô liên rô, ích nhĩ tử, dâu tằm, mò trắng… cùng nhiều vị thuốc khác.

Công dụng: Làm sạch lượng dầu trên da mặt, sát khuẩn, loại bỏ vi khuẩn, nấm gây viêm da, kháng viêm, làm mềm da, khoanh vùng tổn thương, loại bỏ da bong tróc, giảm ngay các triệu chứng ngứa rát, khó chịu.

Thuốc bôi ngoài nuôi dưỡng, tái tạo, phục hồi da

Thành phần: Tinh chất cây sơn, nghệ, ô liên rô, trầu không, đạm trúc diệp, bí đao, thiên mã hồ… cùng nhiều vị thuốc khác.

Công dụng: Tiêu sừng, lành tổn thương, liền sẹo, kiểm soát dầu trên da mặt, thông lỗ chân lông. Phục hồi và tái tạo vùng da bị viêm, mau lành, liền sẹo, mịn màng, nhuận sắc khí, tăng cường bảo vệ da.

Sự kết hợp trong uống ngoài bôi mang lại hiệu quả vượt trội. Tỷ lệ khỏi bệnh viêm da dầu su 1-3 tháng dùng thuốc đạt trên 95%, ngăn tái phát nhiều năm sau đó. Số ít trường hợp cần nhiều thời gian hơn hoặc tái phát do chưa tuân thủ điều trị.

Thanh bì Dưỡng can thang có thành phần 100% thảo dược sạch tự nhiên. Dược liệu được lấy trực tiếp từ hệ thống vườn thuốc Nam do Trung tâm Thuốc dân tộc phát triển. Một phần được lấy từ dự án hợp tác với Trung tâm Nghiên cứu & Nuôi trồng Dược liệu Quốc gia Vietfarm. Dược liệu đạt chuẩn GACP-WHO, được chọn lọc, xử lý và kiểm nghiệm kỹ lưỡng trước khi đưa vào bào chế. Vì vậy, bài thuốc an toàn, không tác dụng phụ. Viêm da tiết bã ở trẻ em, phụ nữ sau sinh đều sử dụng được.

Bài thuốc trị viêm da tiết bã của Trung tâm Thuốc dân tộc được hỗ trợ sắc sẵn hoặc cao thành viên hoàn tiện sử dụng, không cần đun sắc. Đồng thời các vị thuốc được gia giảm linh hoạt nên phù hợp với hầu hết các bệnh lý viêm da bao gồm viêm da tiết bã, viêm da cơ địa, vảy nến, tổ đỉa…

Từ khi đưa vào ứng dụng điều trị cho đến nay, Thanh bì Dưỡng can thang đã giúp hàng ngàn người thoát khỏi viêm da dầu. Hầu hết người bệnh đều có phản hồi tích cực về hiệu quả và độ an toàn của bài thuốc.

Anh Nguyễn Đỗ Đức Sang (TP HCM) bị viêm da dầu đã hơn 1 năm do tính chất công việc thường xuyên phải chạy xe ngoài đường thời tiết nóng nực, khói bụi từ môi trường. Sau 1 liệu trình điều trị tại Trung tâm Thuốc dân tộc, anh đã khỏi đến 95% tình trạng bệnh. Chia sẻ về hiệu quả bài thuốc, chàng trai trẻ cho biết:

“Mình bị viêm da dầu đã hơn 1 năm rồi, chữa nhiều cách không khỏi. Mình đi giao hàng và có thấy Trung tâm Thuốc dân tộc ở 145 Hoa Lan, Phú Nhuận. Mình hỏi chị lễ tân và được tư vấn Trung tâm có bài thuốc chữa viêm da dầu. Mình đến thăm khám thì được kê đơn thuốc uống, bôi, rửa mặt trong vòng 1 tháng. Sau 1 tháng thì mình thấy các triệU chứng đã thuyên giảm đến 95% rồi”.

 [Click xem chi tiết: Chia sẻ của anh Đức Sang]

Bệnh nhân Nguyễn Đỗ Đức Sang và Bác sĩ Bùi Thanh Tùng tại Trung tâm Thuốc dân tộc 145 Hoa Lan

Thông quan những tin nhắn thông báo hiệu quả bài thuốc, Trung tâm Thuốc dân tộc thường xuyên nhận được những phản hồi của bệnh nhân.

Đánh giá cao hiệu quả và mức độ an toàn của bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang, Thầy thuốc ưu tú Nguyễn Đức Đoàn – Chủ tịch Hội Nam y Việt Nam phát biểu: “Trung tâm Thuốc dân tộc là đơn vị có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Hội cũng như nền Y học cổ truyền. Đây là đơn vị hiếm có khi quy tụ đội ngũ bác sĩ đầu ngành giỏi và giàu kinh nghiệm. Chủ động đi đầu trong công tác sưu tầm, nghiên cứu các bài thuốc quý cũng như phát triển nguồn dược sạch, Trung tâm Thuốc dân tộc đã hoàn thiện nhiều liệu pháp điều trị bệnh hiệu quả và an toàn”.

Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Lê Thị Phương – Nguyên Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Đông nhận định: “Bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang kết hợp cùng lúc nhiều vị thuốc với công thức trong uống ngoài bôi giúp điều trị viêm da tiết bã và các bệnh lý viêm da hiệu quả. Thành quả mà bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang mang lại là niềm tự hào của đội ngũ bác sĩ YHCT tại Trung tâm Thuốc dân tộc. Đồng thời, bài thuốc khẳng định giá trị của YHCT trong trị liệu và chăm sóc da bằng thảo dược hiện nay. Người bệnh có thể an tâm sử dụng vì bài thuốc đã được nghiên cứu, thử nghiệm, chứng minh kỹ lưỡng”.

Thể theo mong muốn của nhiều bạn đọc và người bệnh, ban biên tập xin được cung cấp thông tin về Trung tâm Thuốc dân tộc để bạn đọc tiện liên hệ thăm khám. Được biết Trung tâm Thuốc dân tộc có chất lượng dịch vụ y tế rất tốt, được Bộ Y tế lựa chọn là mô hình YHCT kiểu mẫu cần nhân rộng. Người bệnh có thể thăm khám trực tiếp tại hệ thống phòng khám Thuốc dân tộc hoặc khám chữa bệnh online với sự tư vấn của đội ngũ bác sĩ đầu ngành.

Thông tin liên hệ:

• Hà Nội: B31, ngõ 70 Nguyễn Thị Định – Thanh Xuân – SĐT, Zalo: (024) 7109 6699 – 0983 059 582
• Quảng Ninh: Số 116 Văn Lang, Hồng Gai, Hạ Long – SĐT, Zalo: 0203 6570128 – 0972606773
• Hồ Chí Minh: Số 145 Hoa Lan, P.2, Q.Phú Nhuận – SĐT, Zalo: (028) 7109 6699 – 0932 064 179
• Website: thuocdantoc.org | Fanpage: Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc

Trên đây là những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp chữa bệnh viêm da tiết bã. Hy vọng đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và hạnh phúc!