Acid Uric Cao Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị
Trong những năm gần đây, nhiều người bắt đầu quan tâm đến vấn đề acid uric cao, đặc biệt khi nó liên quan đến các bệnh như gút, sỏi thận hay rối loạn chuyển hóa. Vậy acid uric cao là bệnh gì, vì sao lại xảy ra, triệu chứng ra sao và điều trị thế nào? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.
Acid uric cao là gì?
Acid uric là một chất thải được tạo ra khi cơ thể phân hủy purin — hợp chất có trong nhiều loại thực phẩm như thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, và đồ uống có cồn. Thông thường, acid uric được hòa tan trong máu, lọc qua thận và đào thải ra ngoài qua nước tiểu.
Tuy nhiên, khi cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc thận không loại bỏ được hiệu quả, lượng acid uric sẽ tăng lên trong máu. Khi chỉ số acid uric cao vượt ngưỡng bình thường, nó có thể kết tinh và lắng đọng trong các khớp hoặc mô, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Nguyên nhân acid uric cao
Có nhiều nguyên nhân acid uric cao, bao gồm:
-
Chế độ ăn uống nhiều purin: tiêu thụ nhiều thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, bia, rượu.
-
Béo phì và ít vận động: làm giảm khả năng thải acid uric qua thận.
-
Di truyền: có người trong gia đình mắc bệnh gút hoặc có chỉ số acid uric cao.
-
Bệnh lý nền: như suy thận, cao huyết áp, tiểu đường.
-
Dùng thuốc: thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp hoặc hóa trị liệu có thể làm tăng acid uric.
Triệu chứng khi acid uric cao
Ở giai đoạn đầu, acid uric tăng cao thường không gây triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, nếu kéo dài, có thể dẫn đến:
-
Đau và sưng khớp, đặc biệt là ngón chân cái (triệu chứng đặc trưng của bệnh gút).
-
Đau nhức xương khớp kéo dài, thường về đêm.
-
Hình thành sỏi thận, gây đau quặn bụng, tiểu buốt hoặc tiểu ra máu.
-
Mệt mỏi, chán ăn, có thể kèm theo sốt nhẹ.
Vậy acid uric cao có sao không? Câu trả lời là có. Nếu không điều trị kịp thời, acid uric cao có thể gây tổn thương khớp vĩnh viễn, sỏi thận mãn tính, thậm chí là suy thận.
Cách điều trị và phòng ngừa acid uric cao
Để điều trị hiệu quả, bạn cần:
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Một trong những câu hỏi phổ biến là acid uric cao nên hạn chế ăn gì? Dưới đây là những nhóm thực phẩm cần tránh hoặc giảm:
-
Thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật: chứa nhiều purin.
-
Rượu bia, nước ngọt có gas: làm giảm khả năng thải acid uric.
-
Đồ ăn chiên xào, nhiều chất béo bão hòa.
Thay vào đó, nên ăn nhiều rau xanh, trái cây (trừ nho, sầu riêng), uống đủ nước (2–3 lít mỗi ngày), bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, ngũ cốc nguyên cám và sữa ít béo.
2. Kiểm soát cân nặng và luyện tập
Duy trì trọng lượng hợp lý và tập thể dục đều đặn (ít nhất 30 phút/ngày) giúp tăng cường chuyển hóa và giảm tích tụ acid uric.
3. Sử dụng thuốc theo chỉ định
Bác sĩ có thể kê đơn các thuốc như allopurinol, colchicine hoặc thuốc lợi tiểu để điều chỉnh chỉ số acid uric trong máu. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc khi chưa được tư vấn chuyên môn.
Kết luận
Acid uric cao là bệnh gì không còn là câu hỏi khó nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh. Việc phát hiện sớm và điều chỉnh lối sống sẽ giúp bạn tránh được các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn đang lo lắng về chỉ số acid uric cao, hãy đi khám và xét nghiệm máu định kỳ để kiểm soát sức khỏe kịp thời.
