Nguyên nhân gây viêm kết mạc thường gặp và cách phòng ngừa an toàn

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

Giới thiệu – Viêm kết mạc là gì và vì sao dễ mắc phải?

Viêm kết mạc (hay còn gọi là đau mắt đỏ) là tình trạng viêm nhiễm lớp màng mỏng bao phủ lòng trắng mắt và mặt trong mí mắt. Đây là bệnh rất phổ biến ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là vào mùa nắng nóng hoặc khi môi trường ô nhiễm.

Viêm kết mạc có thể do virus, vi khuẩn, dị ứng hoặc kích ứng hóa chất, khiến mắt bị đỏ, sưng, ngứa và chảy nước. Bệnh không nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách, nhưng lại rất dễ lây lan qua tiếp xúc tay, mắt hoặc dùng chung đồ cá nhân.

Các nguyên nhân gây viêm kết mạc thường gặp

Viêm kết mạc do virus

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, thường do Adenovirus gây ra. Bệnh lây lan nhanh qua giọt bắn, dùng chung khăn, gối, kính hoặc chạm tay bẩn lên mắt.

Triệu chứng thường gặp: mắt đỏ, sưng mí, chảy nước mắt, có gỉ mắt, đôi khi kèm đau họng hoặc sốt nhẹ.

Cách xử lý: Giữ vệ sinh mắt sạch, dùng nước muối sinh lý rửa hằng ngày và tránh tiếp xúc gần với người khác để không lây lan.

Viêm kết mạc do vi khuẩn

Nguyên nhân thường do tụ cầu, phế cầu hoặc liên cầu khuẩn. Loại này dễ gặp ở trẻ nhỏ, người vệ sinh kém hoặc sống trong môi trường bụi bẩn.

Dấu hiệu nhận biết: mắt đỏ, có nhiều ghèn màu vàng hoặc xanh, dính mí vào buổi sáng.

Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể lan sang cả hai mắt. Khi đó, cần đến bác sĩ để được kê thuốc nhỏ mắt kháng sinh phù hợp.

Viêm kết mạc dị ứng

Loại viêm kết mạc này không do vi khuẩn hay virus, mà xuất phát từ phản ứng của cơ thể với phấn hoa, lông vật nuôi, bụi, khói thuốc hoặc mỹ phẩm.

Biểu hiện: ngứa rát, sưng mí, chảy nước mắt và cảm giác cộm như có bụi trong mắt.

Thông thường, viêm kết mạc dị ứng không lây và có thể cải thiện nếu bạn tránh được tác nhân gây dị ứng, rửa mắt bằng nước muối sinh lý và nhỏ thuốc chống dị ứng theo hướng dẫn bác sĩ.

Viêm kết mạc do hóa chất hoặc kích ứng

Nguyên nhân có thể đến từ nước hồ bơi có clo, dung dịch tẩy rửa, mỹ phẩm hoặc khói bụi công nghiệp.

Sau khi tiếp xúc, mắt có cảm giác rát, chảy nước liên tục và đỏ lên nhanh chóng.

Cách xử lý: Rửa mắt ngay bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, tránh dụi mắt và đi khám sớm nếu tình trạng không giảm.

Viêm kết mạc do lây nhiễm chéo

Viêm kết mạc có thể lây từ chính bản thân hoặc người khác thông qua dụng cụ y tế, khăn mặt, chăn gối, kính áp tròng hoặc mỹ phẩm.

Thói quen dụi mắt khi tay bẩn là một trong những nguyên nhân khiến vi khuẩn dễ xâm nhập.

Cách phòng ngừa viêm kết mạc an toàn và hiệu quả

  1. Giữ vệ sinh mắt hằng ngày

  • Rửa tay bằng xà phòng trước khi chạm vào mắt.
  • Không dụi mắt, không dùng tay bẩn lau nước mắt.
  • Rửa mắt 1–2 lần mỗi ngày bằng nước muối sinh lý 0,9% để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
  1. Không dùng chung đồ cá nhân

  • Tránh dùng chung khăn mặt, kính mắt, gối hoặc khăn tắm với người khác.
  • Giặt và phơi khô khăn, gối dưới nắng thường xuyên để tiêu diệt vi khuẩn.
  1. Bảo vệ mắt khi ra ngoài

  • Đeo kính râm hoặc kính chống bụi khi đi đường, nhất là nơi có khói, gió hoặc bụi mịn.
  • Khi có dịch đau mắt đỏ, nên hạn chế đến nơi đông người để tránh lây lan.
  1. Vệ sinh kính áp tròng đúng cách

  • Không đeo kính áp tròng khi ngủ.
  • Rửa kính bằng dung dịch chuyên dụng, không dùng nước máy.
  • Thay kính đúng thời hạn, không đeo quá 8 tiếng mỗi ngày.
  1. Giữ môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát

  • Dọn dẹp nhà cửa, tránh bụi bẩn và nấm mốc.
  • Dùng máy lọc không khí nếu sống trong thành phố hoặc khu công nghiệp.
  • Hạn chế để quạt thổi trực tiếp vào mắt khi ngủ hoặc làm việc.
  1. Nâng cao sức đề kháng cho cơ thể

  • Ăn nhiều rau xanh, cà rốt, cá hồi, trứng, trái cây tươi để bổ sung vitamin A, C, E và omega-3, dưỡng chất tốt cho mắt.
  • Uống đủ nước mỗi ngày, ngủ sớm và tránh stress giúp mắt luôn khỏe mạnh.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Dù phần lớn các trường hợp viêm kết mạc có thể tự khỏi sau vài ngày, nhưng bạn nên đến cơ sở y tế ngay nếu:

  • Mắt sưng to, đau nhức, chảy mủ hoặc giảm thị lực.
  • Triệu chứng kéo dài hơn 3–5 ngày không cải thiện.
  • Đã dùng thuốc nhỏ mắt nhưng tình trạng ngày càng nặng hơn.

Không nên tự ý mua thuốc nhỏ mắt chứa corticoid vì có thể gây biến chứng nặng, thậm chí tổn thương giác mạc.

Kết luận

Viêm kết mạc là bệnh thường gặp nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng thói quen vệ sinh mắt và sinh hoạt lành mạnh.
Chỉ cần giữ tay sạch, không dụi mắt, không dùng chung đồ cá nhân và rửa mắt bằng nước muối sinh lý hằng ngày, bạn đã giúp đôi mắt mình tránh được nguy cơ viêm nhiễm.

Đôi mắt là “cửa sổ tâm hồn”, hãy chăm sóc chúng mỗi ngày để luôn sáng khỏe và tự tin nhìn ngắm thế giới xung quanh.