Đau bụng dưới bên trái là bệnh gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý hiệu quả

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

1. Đau bụng dưới bên trái là gì? Khi nào cần lo lắng

Vùng bụng dưới bên trái nằm gần đại tràng, buồng trứng (ở nữ), bàng quang và một phần hệ tiết niệu. Khi khu vực này xuất hiện cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội, đó có thể là phản ứng tạm thời do tiêu hóa, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn.

Nếu cơn đau kéo dài, tái phát nhiều lần hoặc kèm theo các triệu chứng như sốt, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, bạn không nên chủ quan. Theo bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa – Gan mật, đau bụng dưới bên trái không nên tự ý dùng thuốc giảm đau khi chưa rõ nguyên nhân, vì có thể che lấp triệu chứng bệnh nghiêm trọng.

2. Nguyên nhân thường gặp gây đau bụng dưới bên trái

Đau bụng dưới bên trái có thể bắt nguồn từ nhiều cơ quan khác nhau. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

Bệnh lý tiêu hóa

• Viêm đại tràng: Là nguyên nhân thường gặp nhất. Người bệnh thường đau âm ỉ vùng bụng dưới, kèm đầy hơi, đi ngoài nhiều lần hoặc táo bón.
• Hội chứng ruột kích thích (IBS): Đau quặn từng cơn, giảm sau khi đi tiêu, dễ gặp ở người căng thẳng hoặc rối loạn tiêu hóa kéo dài.

Bệnh lý tiết niệu

• Sỏi thận, sỏi niệu quản: Cơn đau thường lan từ thắt lưng xuống bụng dưới, kèm tiểu buốt, tiểu rắt hoặc tiểu ra máu.
• Nhiễm trùng đường tiểu: Gây cảm giác đau âm ỉ vùng bụng dưới, tiểu nhiều lần, nước tiểu đục và có mùi khó chịu.

Nguyên nhân ở nữ giới

• U nang buồng trứng: Đau âm ỉ hoặc đau nhói một bên bụng dưới, có thể kèm rối loạn kinh nguyệt.
• Lạc nội mạc tử cung: Cơn đau tăng lên trong kỳ kinh, có thể lan ra thắt lưng hoặc vùng chậu.
• Viêm phần phụ: Đau kèm sốt, khí hư ra nhiều, mùi hôi. Cần khám phụ khoa sớm để tránh biến chứng.

Nguyên nhân ở nam giới

• Viêm tuyến tiền liệt: Đau vùng bụng dưới kèm khó tiểu, đau khi xuất tinh.
• Thoát vị bẹn: Xuất hiện khối phồng ở bẹn, đau tăng khi vận động mạnh hoặc ho.

3. Dấu hiệu nhận biết cần đi khám bác sĩ

Theo khuyến cáo của Bác sĩ Nguyễn Thanh Hương (Chuyên khoa Nội tổng quát), người bệnh nên đi khám ngay khi có một trong các biểu hiện sau:

• Đau bụng dưới bên trái kéo dài trên 3 ngày hoặc tái phát thường xuyên.
• Cơn đau ngày càng dữ dội, lan sang lưng hoặc vùng chậu.
• Buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy hoặc táo bón nặng.
• Sốt cao, tiểu ra máu hoặc có máu trong phân.
• Phụ nữ bị đau kèm rối loạn kinh nguyệt, ra máu âm đạo bất thường.

Việc thăm khám sớm giúp bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, tránh biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc, vỡ u nang hoặc tắc ruột.

4. Cách xử lý đau bụng dưới bên trái an toàn tại nhà

Trong trường hợp cơn đau nhẹ, tạm thời (ví dụ do rối loạn tiêu hóa, ăn uống không hợp lý), bạn có thể áp dụng các biện pháp sau để giảm đau:

• Nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh: Giúp cơ thể thư giãn, giảm áp lực vùng bụng.
• Chườm ấm vùng bụng: Tác dụng làm giãn cơ, giảm đau và cải thiện lưu thông máu.
• Uống đủ nước, ăn thực phẩm dễ tiêu: Tránh đồ cay, nhiều dầu mỡ hoặc rượu bia.
• Massage nhẹ vùng bụng: Giúp giảm đầy hơi, kích thích nhu động ruột.
• Thuốc giảm đau nhẹ (paracetamol): Chỉ sử dụng khi cần thiết và theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tuy nhiên, nếu cơn đau không thuyên giảm sau 24–48 giờ hoặc kèm dấu hiệu bất thường, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng sinh hay thuốc chống viêm mà chưa có chỉ định y tế.

5. Cách phòng ngừa đau bụng dưới bên trái tái phát

Việc thay đổi thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm nguy cơ tái phát các cơn đau bụng:

• Ăn uống đúng giờ, tăng rau xanh, hoa quả, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
• Uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa và tiết niệu.
• Tập thể dục đều đặn giúp lưu thông máu, giảm căng thẳng và cải thiện tiêu hóa.
• Với phụ nữ, nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm bất thường.
• Giữ tâm lý thoải mái, tránh stress – yếu tố gây ảnh hưởng đến đường ruột.

6. Khi nào cần đến cơ sở y tế ngay

Hãy đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất nếu bạn gặp các tình huống sau:

• Cơn đau tăng nhanh và dữ dội, không giảm dù đã nghỉ ngơi.
• Xuất hiện sốt cao, nôn liên tục hoặc mất ý thức thoáng qua.
• Phụ nữ mang thai có biểu hiện đau bụng dưới bất thường.
• Tiểu ra máu, chảy máu âm đạo, hoặc phân có máu.

Đây có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nguy hiểm như viêm ruột thừa, vỡ nang buồng trứng, sỏi thận di chuyển hoặc nhiễm trùng nặng.

Kết luận

Đau bụng dưới bên trái không phải lúc nào cũng là bệnh lý nghiêm trọng, nhưng không nên chủ quan khi triệu chứng kéo dài hoặc tăng nặng. Việc theo dõi sớm và đi khám đúng chuyên khoa sẽ giúp phát hiện nguyên nhân chính xác, điều trị kịp thời và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Lời khuyên của bác sĩ: Khi cơn đau xuất hiện bất thường, hãy ghi lại vị trí, mức độ đau, thời điểm xảy ra và triệu chứng đi kèm, để cung cấp cho bác sĩ trong lần thăm khám, đây là cơ sở giúp chẩn đoán bệnh nhanh và chính xác hơn.