Hà Thủ Ô Đỏ Có Tác Dụng Gì? Công Dụng Và Cách Dùng

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

Hà thủ ô đỏ, một dược liệu quý trong y học cổ truyền, được biết đến với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Vậy, hà thủ ô đỏ có tác dụng gì và cách sử dụng như thế nào để đạt hiệu quả tốt nhất? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.

Đặc điểm của hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ là cây dây leo sống lâu năm, thân quấn, thường mọc ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam như Lai Châu, Sơn La, Hà Giang, Lào Cai. Rễ củ của cây phình to thành củ, được sử dụng làm dược liệu chính. 

Thành phần hóa học

Trong hà thủ ô đỏ chứa nhiều hợp chất quan trọng như:

• Antraglucosid: Gồm crysophanol, emodin, rhein.
• Lecithin: Tốt cho hệ thần kinh.
• Tanin: Có tác dụng săn se, cầm tiêu chảy.
• Các chất vô cơ: K, Ca, Mn, Ni, Cr.

Thành phần hóa học này thay đổi trong quá trình chế biến, giúp giảm độc tính và tăng hiệu quả điều trị. 

Công dụng của hà thủ ô đỏ

Theo y học cổ truyền

Hà thủ ô đỏ có vị đắng, chát, tính hơi ấm, quy vào kinh Can và Thận, với các tác dụng chính:

• Bổ huyết, bổ gan thận: Hỗ trợ điều trị huyết hư, can thận yếu.
• Mạnh gân xương: Giúp giảm đau lưng, mỏi gối.
• Nhuận tràng, tiêu độc: Hỗ trợ tiêu hóa, trị táo bón.
• Làm đen tóc, trị tóc bạc sớm: Thường dùng cho người tóc bạc sớm, rụng tóc. 

Theo y học hiện đại

Nghiên cứu hiện đại đã chứng minh một số tác dụng của hà thủ ô đỏ:

• Kích thích tiêu hóa: Thành phần antraglucosid kích thích co bóp ruột, cải thiện tiêu hóa.
• Bảo vệ gan: Giúp giảm tích lũy lipid peroxid trong gan, bảo vệ tế bào gan.
• Chống oxy hóa: Ngăn chặn sự phát triển của các gốc tự do gây hại.
• Hỗ trợ tim mạch: Giảm cholesterol máu, chống xơ vữa động mạch.

Cách chế biến và sử dụng hà thủ ô đỏ

Chế biến

Để sử dụng hà thủ ô đỏ an toàn và hiệu quả, cần chế biến đúng cách:

1. Rửa sạch và cạo vỏ: Loại bỏ tạp chất bên ngoài.
2. Ngâm nước vo gạo: Ngâm củ trong nước vo gạo khoảng 24 giờ.
3. Thái miếng và loại bỏ lõi: Thái thành lát mỏng, bỏ phần lõi cứng.
4. Chưng với đậu đen: Chưng cách thủy với nước đậu đen theo tỷ lệ 1kg hà thủ ô với 100-300g đậu đen, lặp lại quá trình này 9 lần. 

Cách dùng

• Dạng sắc uống: Dùng 12-20g hà thủ ô chế biến sắc với nước uống hàng ngày.
• Ngâm rượu: Ngâm 1kg hà thủ ô với 3-5 lít rượu, thêm chút đường phèn cho dễ uống. Mỗi ngày uống 1-2 chén nhỏ.
• Dạng bột: Nghiền hà thủ ô thành bột, mỗi lần dùng 2 muỗng cà phê pha với nước ấm, ngày uống 2 lần.

Lưu ý khi sử dụng

• Kiêng kỵ: Khi dùng hà thủ ô, nên kiêng ăn hành, tỏi, củ cải và tiết động vật để tránh giảm hiệu quả của thuốc.
• Tác dụng phụ: Một số người có thể gặp rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy. Nếu gặp phải, nên giảm liều hoặc ngừng sử dụng.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ: Trước khi sử dụng, đặc biệt là phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc người đang dùng thuốc khác, nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.

Hà thủ ô đỏ, khi được sử dụng đúng cách, có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc tuân thủ hướng dẫn chế biến và sử dụng là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.