​Tuyến Giáp Là Gì? Vai Trò Không Thể Thiếu Trong Cơ Thể Của Bạn

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng trong cơ thể, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa nhiều chức năng sinh lý. Dưới đây là những thông tin cơ bản về tuyến giáp, vị trí, cấu tạo, chức năng và các bệnh lý thường gặp liên quan đến tuyến giáp.​ 

1. Tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là tuyến nội tiết lớn nhất trong cơ thể, có hình dạng giống con bướm, nằm ở phía trước cổ, bên dưới thanh quản và trước khí quản. Tuyến này sản xuất các hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình trao đổi chất và sử dụng năng lượng của cơ thể. ​ 

2. Vị trí và cấu tạo của tuyến giáp

• Vị trí: Tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, tương đương với đốt sống cổ thứ 5 đến đốt sống ngực thứ 1. ​ 
• Cấu tạo: Tuyến giáp bao gồm hai thùy (phải và trái) nối với nhau bằng eo tuyến giáp. Cấu trúc này giúp tuyến giáp thực hiện chức năng sản xuất và lưu trữ hormone.  

3. Chức năng của tuyến giáp

Tuyến giáp thực hiện nhiều chức năng quan trọng, bao gồm:​ 

• Điều hòa trao đổi chất: Các hormone T3 và T4 ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất của cơ thể, giúp điều chỉnh việc chuyển hóa carbohydrate, lipid và protein. ​ 
• Phát triển và trưởng thành: Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh, đặc biệt trong giai đoạn bào thai và những năm đầu đời. ​ 
• Điều hòa nhịp tim và huyết áp: Các hormone tuyến giáp ảnh hưởng đến nhịp tim, sức co bóp của tim và huyết áp, góp phần duy trì chức năng tim mạch bình thường. ​ 
• Duy trì nhiệt độ cơ thể: Tuyến giáp giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể bằng cách ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và sản xuất nhiệt.​

4. Các bệnh lý thường gặp liên quan đến tuyến giáp

Rối loạn chức năng tuyến giáp có thể dẫn đến nhiều bệnh lý, bao gồm:​ 

• Suy giáp: Tuyến giáp hoạt động kém, dẫn đến thiếu hụt hormone, gây mệt mỏi, tăng cân, da khô và trầm cảm. ​
• Cường giáp: Tuyến giáp hoạt động quá mức, sản xuất nhiều hormone, gây giảm cân, lo âu, tim đập nhanh và tiêu chảy. ​
• Bướu cổ: Sự phình to của tuyến giáp do thiếu iod hoặc các rối loạn khác, có thể gây khó nuốt và khó thở.  
• Nhân tuyến giáp: Sự xuất hiện của các nốt trong tuyến giáp, có thể lành tính hoặc ác tính, cần được theo dõi và chẩn đoán kịp thời. ​  

5. Phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh lý tuyến giáp

• Chẩn đoán: Bao gồm siêu âm tuyến giáp, xét nghiệm chức năng tuyến giáp (đo nồng độ TSH, T3, T4 trong máu), xạ hình tuyến giáp và sinh thiết nếu cần. ​ 
• Điều trị: Tùy thuộc vào loại bệnh, phương pháp điều trị có thể bao gồm dùng thuốc (như levothyroxine cho suy giáp hoặc thuốc kháng giáp cho cường giáp), i-ốt phóng xạ, hoặc phẫu thuật loại bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp. ​

6. Phòng ngừa và duy trì sức khỏe tuyến giáp

• Chế độ ăn uống cân bằng: Đảm bảo cung cấp đủ iod, selenium và các dưỡng chất cần thiết cho tuyến giáp.​ 
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thăm khám bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm chức năng tuyến giáp thường xuyên, đặc biệt nếu có tiền sử gia đình hoặc triệu chứng nghi ngờ.​
• Nhận biết dấu hiệu bất thường: Chú ý đến các triệu chứng như thay đổi cân nặng, nhịp tim, tâm trạng và giấc ngủ để phát hiện sớm rối loạn tuyến giáp.​ 

Hiểu biết về tuyến giáp và các vấn đề liên quan giúp chúng ta chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe, phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý, đảm bảo chất lượng cuộc sống.