[ Phân biệt ] : Xử lý hay sử lý , sử dụng hay xử dụng là đúng ?

Tham vấn y khoa : Bác sĩ

Ngày cập nhật :17/12/2021

Xử lý là gì , sử lý là gì , làm sao để phân biệt xử lý hay sử lý , sử dụng hay xử dụng . Đây là thắc mắc được nhiều người đưa ra . Bài viết dưới đây 2khoe sẽ giúp bạn biết cách sử dụng “s” hay “x” , “y” hay “i” . Cùng tìm hiểu nhé !

Xử lý là gì?

Xử lý là một động từ diễn tả những hoạt động diễn ra khá thường xuyên trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Ví dụ như: xử lý thông tin, xử lý vấn đề, xử lý hồ sơ, xử lý công việc, ….

Hoặc rộng hơn là một số câu từ hay được sử dụng như: Quá trình xử lý diễn ra nhanh chóng, Công việc thu thập và xử lý thông tin cần đòi hỏi nhiều thời gian, Hà nội tăng cường xử lý các đối tượng vi phạm giao thông, …

Cụ thể từ “xử lý” có những ý nghĩa như sau:

Tạo ra những tác động về mặt vật lý hay hóa học để biến đổi một vật nào đó phù hợp với mục đích của con người.

Ví dụ:

• Người nông dân xử lý hạt giống trước khi gieo trồng.
• Rác thải được xử lý đúng quy trình và quy định để bảo vệ môi trường sống xung quanh khu vực nhà dân.

Ví dụ:

• Công ty xử lý dữ liệu khách hàng và lọc ra tập dữ liệu khách hàng tiềm năng.
• Nhân viên xử lý các số liệu thống kê doanh thu hàng năm của công ty.

Ví dụ:

• Công an đang điều tra và xử lý một vụ án hình sự nghiêm trọng trong thành phố.
• Cấp trên xử lý những vi phạm của nhân viên.

Sử lý là gì?

Bạn đã bao giờ thử tra từ điển từ sử lý thay chưa? Trên thực tế bạn có tra từ điển tiếng Việt thì cũng không tìm được từ sử lý. Bởi một lý do vô cùng đơn giản, từ ghép sử lý không hề có nghĩa. Nhưng điều đó không có nghĩa là từ “sử” và từ “lý” không có nghĩa.

Việc bạn ghép chúng lại với nhau không tạo nghĩa, nhưng khi ghép với các từ khác thì hai từ đơn này hoàn toàn có nghĩa. Hoặc ngay khi bản thân chúng đứng một mình cũng có nghĩa và được gọi là “từ” thay vì gọi là “tiếng”.

Ví dụ: Lịch sử, sử sách, sử dụng, sử Việt, lý do, lý luận, vật lý,….

Xử lý hay Sử lý

Xin khẳng định với các bạn Xử lý đúng chính tả nhé. Mình xin giải thích như sau:

Trong từ điển tiếng Việt xuất bản năm 2003 do GS Hoàng Phê Chủ biên, tại trang 1163 từ “Xử lý” được định nghĩa như sau:

• Làm cho chịu tác động vật lý, hóa học nhất định để biến đổi hợp mục đích (Xử lý hạt giống trước khi gieo; Xử lý vết thương trước khi đưa đi viện)
• Áp dụng vào cái gì đó những thao tác nhất định để nghiên cứu, sử dụng (Tư liệu mới thu thập đang chờ xử lý; Quá trình xử lý thong tin nhanh chóng)
• Xem xét về mặt tổ chức một vụ phạm lỗi nào đó (Xử lý hành vi vi phạm giao thông)

Thêm vào đó, nếu bạn tìm đọc bất cứ văn bản quy phạm pháp luật, báo chí, tác phẩm văn học nào cũng đều thấy rằng từ “Xử lý” luôn được sử dụng.

Vậy còn từ “Sử lý” thì sao?

Thực ra đây chỉ là lỗi chính tả trong việc nhầm lẫn giữa phụ âm “x” và “s” mà thôi, đây là lỗi phổ biến dễ bắt gặp ở nhiều người.

Kết luận: Xử lý là đúng chính tả

P/s: Theo quan điểm nhất thể i (tất cả i ngắn và y dài đứng sau /h, /l, /k, /x… đều viết là i) thì Xử lí là từ đúng. Tuy nhiên các nhà ngôn ngữ học vẫn đang tranh cãi giữa i ngắn và y dài nên việc sử dụng Xử lý hay Xử lí cũng vẫn được chấp nhận các bạn nhé. Miễn sao các bạn dùng “x” là được.

Nguyên nhân dùng sai từ sai chính tả

Thế nhưng chắc hẳn trong chúng ta vẫn thường hay tự hỏi có những nguyên nhân gì dẫn đến việc sử dùng từ sai chính tả. Đương nhiên dùng từ sai chính tả vì nhiều nguyên nhân khác nhau như có một số lý do chúng ta không thể không kể đến. Cụ thể hơn:

• Đặc trưng ngôn ngữ vùng miền: Có một số vùng miền khi phát âm các từ cũng có sự khác nhau. Phát âm sai dẫn đến khi viết, tạo lập văn bản cũng sử dụng sai từ. Đây là nguyên nhân đến việc dùng từ sai chính tả.
• Nói ngọng: Nói ngọng cũng là một trong những lý do làm cho chúng ta dùng sai từ.
• Thói quen hàng ngày: Trong quá trình giao tiếp, nhiều người có thói quen dùng từ sai, nhưng không học cách sửa, theo thời gian dẫn đến việc không thể phân phân biệt được đâu là từ dùng đúng đâu là từ dùng sai.
• Không phân biệt được “s” và “x”: Cách phát âm phu âm đầu “s” và “x” hoàn toàn khác nhau. Nhưng nhiều người phát âm không chuẩn, từ đó dẫn đến việc dùng từ sai.
• Không nắm rõ nghĩa của từ: Từ vựng tiếng Việt rất phong phú, đa dạng. Cộng thêm hiện tượng từ đồng âm, khác nghĩa, nên đây cũng chính là nguyên nhân nhiều người không phân biệt sử lý hay xử lý đúng hay sai.

Một số ví dụ về I ngắn và y dài

Hi vọng và hy vọng; Xử lý và xử lí; Bác sỹ hay bác; kỹ sư hay kĩ sư; kỹ thuật hay kĩ thuật; mỹ thuật hay mĩ thuật,….

Cách khắc phục dùng từ sai chính tả giữa X và S

Việc dùng từ sai chính tả ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình giao tiếp và diễn đạt thông tin. Thậm chí trong quá trình giao tiếp sử dụng sai chính tả còn gây nên những hiểu lầm. Đặc biệt với một số công việc đặc thù. Sai chính tả sẽ giúp bạn không thể phát triển trong một số nghề nghiệp.

Khi mà sai chính tả là lỗi cơ bản nhất cần tránh của một nhân viên văn phòng, hay nhân viên content. Để khắc phục tình trạng dùng từ sai chính tả có nhiều cách khác nhau. Nhưng quan trọng nhất bạn phải:

• Tập thói quen sửa lỗi khi dùng từ sai chính tả: Trên thực tế có nhiều người biết mình dùng từ sai. Nhưng vì cảm thấy không có gì quan trọng nên không sửa chữa. Lâu dần thành thói quen và không thể phân biệt từ nào sử dụng đúng từ nào sử dụng sai.
• Tra từ điển nghĩa của từ: Khi bạn băn khoăn không biết xử lý hay sử lý là đúng thì hãy tra từ điển. Việc làm này giúp nắm vững nghĩa của từ cũng như tăng cường vốn từ vựng.
• Sử dụng từ đồng nghĩa: Trong trường hợp bạn không thể phân biệt được sử lý hay xử lý. Thì hãy lựa chọn một từ đồng nghĩa với xử lý mà bạn chắc chắn là đúng chính tả. Và đây cũng là một trong những mẹo nhỏ. Giúp bạn không mắc lỗi sai chính tả khi tạo lập văn bản cũng như giao tiếp. Thế nhưng cuối cùng bạn cũng vẫn trau dồi vốn từ để sử dụng từ đúng chính tả.

TIN LIÊN QUAN

[ Phân biệt ] : Dùm hay giùm , làm dùm hay làm giùm mới đúng !

[ Phân biệt ] : Hy vọng hay hi vọng , kỉ niệm hay kỷ niệm đúng !